podawać tyły
  • nowelizacja
    12.05.2008
    12.05.2008
    Czy nowelizacja oznacza unowocześnienie? W internecie można czasem przeczytać o nowelizacjach stron. Mało tego, wśród kinomanów słowo to jest dość popularne i oznacza powieść napisaną na podstawie scenariusza filmowego, np. „Przeczytałem nowelizację tego filmu”. Takiego znaczenia słowa nowelizacja nie podaje chyba żaden słownik. Czy można spodziewać się, że już wkrótce będzie się powszechnie mówić o nowelizacjach filmów, tak jak o ekranizacjach powieści? Nie bardzo mi się to podoba…
  • Oberwańcze czy oberwańcu?
    12.02.2016
    12.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
    Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • O co się rozchodzi z tymi przymiotnikami?
    18.02.2019
    18.02.2019
    Czy przymiotniki od nazw własnych (np. profil instagramowy) pisze się od dużej litery?
    SJP PWN nie podaje tego znaczenia, ale czy czasownika rozchodzić się można używać w znaczeniu ‘o co masz pretensje’? (Moja koleżanka często pyta: O co ci się rozchodzi?, a chodzi jej o to, o co się gniewasz).

    Pozdrawiam!
    D.
  • odsetek i odsetki
    27.12.2007
    27.12.2007
    Dzień dobry,
    mam pytanie o różnicę między dwoma słowami: odsetka i odsetek. Dziś są to dwa różne słowa (tj. mają dwa różne wpisy w słowniku) o nieco odmiennych znaczeniach; tzn. nie są wymienne. Jednak wciąż są na tyle bliskie znaczeniowo, że jestem przekonany, że pochodzą z jednego źródła. Stąd pytanie: kiedy i w jakich okolicznościach doszło do ich „separacji”? Które słowo było pierwsze?
    Dziękuję i wesołych świąt!
    Jarek Hirny
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • pejoratywny
    9.09.2003
    9.09.2003
    Dzień dobry!
    Czy możemy mówić, że coś miało zabarwienie pejoratywne? Pejoratywny znaczy chyba tyle samo co 'mający ujemny odcień'? Czy w związku z tym nie należałoby powiedzieć, że coś jest pejoratywne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam propagatorów poprawnej polszczyzny!
  • Policja czy policja?
    19.04.2018
    19.04.2018
    Szanowni Państwo!
    Zwracam się do Państwa z prośbą o wyjaśnienie problemu. Czytam pracę naukową na temat policji — policji jako instytucji. Autor pisze to słowo od wielkiej litery. Czy jest to uzasadniona forma zapisu?

    Z poważaniem
    Anna
  • Przedstawiamy się
    5.03.2009
    5.03.2009
    Szanowni Państwo,
    uczono mnie, że przedstawienie się oznacza podanie nazwiska (w przypadku osoby dorosłej) lub imienia (gdy dziecko przedstawia się dziecku). „Witold Ogryzek” to nie przedstawienie się, ale podanie personaliów. Przyznam, że bardzo mi się nie podoba, gdy ludzie zamiast się przedstawić i w chwilach, gdy sytuacja tego wymaga, podają personalia, jak chłopi w gminie indagowani przez pana urzędnika. Jaka jest Państwa opinia na ten temat?
    Z poważaniem – Ogryzek
  • różne problemy ortograficzne
    23.02.2010
    23.02.2010
    Szanowna Poradnio,
    ogromnie się cieszę, że nie trafiłam na wyczerpany limit :) Chciałam spytać, czemu – choć wśród obiektów, których człon ogólny piszemy małą literą (budowle, pomniki, cmentarze), są też obiekty sportowe – piszemy wielką literą Stadion Dziesięciolecia? Dlaczego Humowski (od Hume), ale Joyce’owski? Dlaczego pornomagazyn, ale porno-film lub porno film? Czemu gadka szmatka jeszcze niedawno była zapisywana z łącznikiem (słownik ort. wyd. Wilga)?
    Z góry najuprzejmiej dziękuję
  • sangha
    11.07.2006
    11.07.2006
    Dzień dobry!
    Sangha – zakon buddyjski. W SWO PWN 2004 znajduję formę sangsze. Słowniki ortograficzne PWN omijają celownik i miejscownik (podają tylko sanghę). Natomiast w Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym pod red. Podrackiego występuje tylko sandze. Obie formy znajdują się w Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty (zapewne znalazły się tam obocznie, kiedy jeszcze słowniki nie podawały informacji o odmianie). Proszę o opinię, jak również przyporządkowanie do odpowiedniego przypadka form: sanghi, sanghy.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego